Hiệu quả từ đề tài khoa học “Bài trừ hủ tục, phong tục tập quán lạc hậu”

Xuất phát từ thực tế vẫn có một bộ phận đồng bào cuộc sống gặp nhiều khó khăn do các phong tục, hủ tục lạc hầu còn tồn tại. Nhiều hủ tục như ma chay, cưới xin, kéo dài, mổ nhiều trâu bò, thách cưới cao khiến cho cái nghèo, cái khó cứ đeo đẳng lấy người dân. Nhằm nhận diện, tiến tới đẩy lùi các hủ tục, phong tục tập quán lạc hậu, năm 2021, Văn phòng Tỉnh ủy Hà Giang đã đề xuất với Hội đồng KH&CN tỉnh thực hiện Đề tài “Nghiên cứu thực trạng và giải pháp bài trừ một số tập tục lạc hậu trong đồng bào DTTS tỉnh Hà Giang". Đề tài do đồng chí Nguyễn Mạnh Dũng, Quyền Bí thư Tỉnh ủy làm chủ nhiệm. Trên cơ sở những luận cứ khoa học được chỉ ra trong Đề tài, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Hà Giang đã ban hành Chỉ thị 09 và Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh Hà Giang ban hành Nghị quyết số 27 về bài trừ hủ tục, phong tục tập quán lạc lậu, xây dựng nếp sống mới trong đồng bào các dân tộc tỉnh Hà Giang.

Quang cảnh hội thảo khoa học: Đề tài “Nghiên cứu thực trạng, giải pháp bài trừ một số tập tục lạc hậu trong đồng bào dân tộc thiểu số tỉnh Hà Giang” được tổ chức tại huyện Mèo Vạc năm 2021

Đề tài “Nghiên cứu thực trạng, giải pháp bài trừ một số tập tục lạc hậu trong đồng bào dân tộc thiểu số tỉnh Hà Giang” do đồng chí Nguyễn Mạnh Dũng, Quyền Bí thư Tỉnh ủy và các cộng sự tại Văn phòng Tỉnh ủy Hà Giang thực hiện đã khẳng định: Văn hóa là một nguồn nội lực quan trọng, việc khai thác các giá trị văn hóa dân tộc phục vụ phát triển KT-XH là xu thế chung của nhiều địa phương. Do đó, cần thiết phải gọt giũa, “gạn đục, khơi trong” các phong tục tập quán truyền thống, loại trừ những cái lỗi thời, bảo tồn phát huy những yếu tố tốt đẹp, bổ sung điểm mới, tiến bộ của thời đại, nhằm xây dựng một nền văn hóa các dân tộc thiểu số của tỉnh giàu bản sắc, là động lực phát triển du lịch cộng đồng, tạo sinh kế bền vững cho nhân dân.

Quyền Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Mạnh Dũng kiểm tra thực tế tại cơ sở

Đề tài cũng khẳng định để cải tạo, bài trừ các tập quán lạc hậu là việc làm của toàn dân, quá trình thực hiện cần linh hoạt, kiên trì cùng sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị.

Đến nay Nghị quyết 27 đã thực sự vào cuộc sống, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức

Trên cơ sở những luận cứ khoa học đã được Đề tài nêu ra, ngày 10/5/2021, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành Chỉ thị 09 về tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy Đảng bài trừ các hủ tục lạc hậu ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh Hà Giang. Một năm sau đó, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh đã ban hành Nghị quyết, số 27 về thực hiện xóa bỏ hủ tục, phong tục, tập quán lạc hậu, xây dựng nếp sống văn minh trong nhân dân các dân tộc tỉnh Hà Giang, giai đoạn 2022-2025, định hướng đến 2030.

Các tầng lớp nhân dân đồng tình hưởng ứng, thực hiện bằng nhiều cách làm hay, mô hình hiệu quả

Sau gần hơn 2 năm triển khai, đến nay Nghị quyết 27 đã thực sự vào cuộc sống, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức, từng bước hình thành tư duy mới trong cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân Hà Giang về việc tổ chức lễ cưới, tang ma và lễ hội theo hướng bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp, bài trừ các hủ tục, phong tục tập quán lạc hậu. Đồng thời, được các tầng lớp nhân dân đồng tình hưởng ứng, thực hiện bằng nhiều cách làm hay và nhiều mô hình hiệu quả. Công tác phát hiện, biểu dương những điển hình tốt, phê phán, uốn nắn những biểu hiện lệch lạc được thực hiện thường xuyên. Hàng nghìn đám cưới tảo hôn đã hoãn cưới; hàng nghìn đám tang không nhận vòng hoa, bức trướng, không giết mổ nhiều gia súc.

Đây là minh chứng rõ nét về hiệu quả của các đề tài khoa học đã được triển khai trên địa bàn của tỉnh

Trải qua 4 bước là nhận diện thực tiễn cuộc sống, thực hiện nghiên cứu khoa học, sau đó đánh giá, tổng kết và cuối cùng là nhân rộng để tổ chức triển khai. Đây là minh chứng rõ nét về hiệu quả của các đề tài khoa học đã được triển khai trên địa bàn của tỉnh trong thời gian qua. Thông qua đó không chỉ xây dựng luận cứ khoa học cho công tác lãnh chỉ đạo và điều hành của chính quyền địa phương, đồng thời còn tạo ra luồng gió mới trong suy nghĩ và hành động của nhân dân trong việc gạn đục khơi trong trong lĩnh vực văn hóa để từ đó xây dựng cuộc sống tốt đẹp hơn./.

Tuấn Quỳnh